Ўзбекистонда миллий анъаналарни тиклаш ва қадриятларни сақлашга бўлган қизиқиш сўнгги йиллар давомида кучайиб бораётгани кузатилмоқда. “Миллий тикланиш” демократик партиясининг Сайловолди дастурида фарзандларга миллий анъаналарга мос исмлар қўйиш ва уларни расмий ҳужжатларда қайд этиш масаласига алоҳида эътибор қаратилгани ҳеч кимни бефарқ қолдирмайди, деб ўйлаймиз. Бундан кўзланган мақсад янги авлодни тарбиясида миллий маданий мерос ва қадриятларга устувор аҳамият бериш билан изоҳланади.
Дарҳақиқат, фарзандларга миллий анъаналарга мос исм қўйиш жиддий масаладир. Чунки сўнгги йилларда ўзбек жамиятида, айниқса, янги туғилган болаларга берилаётган исмлар борасида муайян ўзгаришлар кузатилмоқда. Бунда глобализация ва ахборот-коммуникация технологиялари, шунингдек, хорижий оммавий ахборот воситаларининг таъсири катта бўлмоқда.
Ҳар бир исм – боланинг келажаги, унинг шахсияти, жамиятдаги ўрни билан боғлиқ. Шундай экан, аждодларимиздан мерос бўлган миллий анъаналарни сақлаш, маданий меросимизга эътиборли бўлиш катта аҳамиятга эга.
Бугунги кунларда миллий қадриятларимизга мос келмайдиган, турли халқларга хос исмлар оммалашиб бораётгани ҳам бор гап. Бунда давлат ва хусусий телеканаллар, ижтимоий тармоқларда узлуксиз намойиш этилаётган ажнабий сериалларнинг салбий таъсири катта бўлмоқда. Гўёки сериал қаҳрамонлари исмини фарзандларимизга қўйсак, улар “замонавийлашиб” қоладигандек...
Шу нуқтаи назардан, “Миллий тикланиш” демократик партияси илгари сураётган “Исм қўйиш ва уларнинг ёзилишини миллий анъаналарга мувофиқлаштириш” ташаббусида чақалоқларга исм қўйишда учраётган имло хатолари ҳақидаги фикр-мулоҳазалар бугунги кун учун долзарб эканига шубҳа йўқ. Айниқса, бундай ҳолат жамиятдаги саводхонликка ҳам салбий таъсир кўрсатади. Паспортлардаги хатолар, шунингдек, туғуруқхоналардан берилган расмий ҳужжатлар ва давлат хизматлари марказлари орқали расмийлаштирилган туғилганлик тўғрисидаги гувоҳномаларда ҳам ана шундай хатоликлар учраши масалага жиддий эътибор қаратишни талаб этади.
Хусусан, х ва ҳ, ў ва у, қ ва к ҳарфларининг нотўғри қўлланилиши нафақат тилдаги аниқликни бузади, балки келажакда ҳам турли маъмурий ва ҳуқуқий муаммоларга олиб келиши мумкин. Бу муаммоларни бартараф этиш учун давлат томонидан ҳужжат тайёрлаш тизимини қайта кўриб чиқиш, саводли мутахассисларни жалб этиш ва ота-оналар ўртасида маърифий ишларни олиб бориш зарур.
Партиямизнинг ушбу ташаббуси бугунги кунда унутилган ёки кам қўлланилаётган миллий исмларни қайта жорий қилиш орқали жамиятимизда миллий қадриятларга эътиборни оширишга хизмат қилади.
Дарҳақиқат, фарзандларга миллий анъаналарга мос исм қўйиш жиддий масаладир. Чунки сўнгги йилларда ўзбек жамиятида, айниқса, янги туғилган болаларга берилаётган исмлар борасида муайян ўзгаришлар кузатилмоқда. Бунда глобализация ва ахборот-коммуникация технологиялари, шунингдек, хорижий оммавий ахборот воситаларининг таъсири катта бўлмоқда.
Ҳар бир исм – боланинг келажаги, унинг шахсияти, жамиятдаги ўрни билан боғлиқ. Шундай экан, аждодларимиздан мерос бўлган миллий анъаналарни сақлаш, маданий меросимизга эътиборли бўлиш катта аҳамиятга эга.
Бугунги кунларда миллий қадриятларимизга мос келмайдиган, турли халқларга хос исмлар оммалашиб бораётгани ҳам бор гап. Бунда давлат ва хусусий телеканаллар, ижтимоий тармоқларда узлуксиз намойиш этилаётган ажнабий сериалларнинг салбий таъсири катта бўлмоқда. Гўёки сериал қаҳрамонлари исмини фарзандларимизга қўйсак, улар “замонавийлашиб” қоладигандек...
Шу нуқтаи назардан, “Миллий тикланиш” демократик партияси илгари сураётган “Исм қўйиш ва уларнинг ёзилишини миллий анъаналарга мувофиқлаштириш” ташаббусида чақалоқларга исм қўйишда учраётган имло хатолари ҳақидаги фикр-мулоҳазалар бугунги кун учун долзарб эканига шубҳа йўқ. Айниқса, бундай ҳолат жамиятдаги саводхонликка ҳам салбий таъсир кўрсатади. Паспортлардаги хатолар, шунингдек, туғуруқхоналардан берилган расмий ҳужжатлар ва давлат хизматлари марказлари орқали расмийлаштирилган туғилганлик тўғрисидаги гувоҳномаларда ҳам ана шундай хатоликлар учраши масалага жиддий эътибор қаратишни талаб этади.
Хусусан, х ва ҳ, ў ва у, қ ва к ҳарфларининг нотўғри қўлланилиши нафақат тилдаги аниқликни бузади, балки келажакда ҳам турли маъмурий ва ҳуқуқий муаммоларга олиб келиши мумкин. Бу муаммоларни бартараф этиш учун давлат томонидан ҳужжат тайёрлаш тизимини қайта кўриб чиқиш, саводли мутахассисларни жалб этиш ва ота-оналар ўртасида маърифий ишларни олиб бориш зарур.
Партиямизнинг ушбу ташаббуси бугунги кунда унутилган ёки кам қўлланилаётган миллий исмларни қайта жорий қилиш орқали жамиятимизда миллий қадриятларга эътиборни оширишга хизмат қилади.
